Month: Փետրվարի 2023

Վ․Տերյան Հայտնություն

Քնքշաբույր ծաղկանց հրեղեն խաղով
Ժպտում են նորից անտառ ու ձորակ,
Եվ հեղեղները խոսուն-սառնորակ
Ողջունում են ինձ զվարթ ծիծաղով։

Զուգել ես նորից դաշտ, անտառ ու լեռ,
Գարո՜ւն, ամեն տեղ նոր կյանք ես վառել
Իմ սրտում էլ ես թևերըդ փռել,
Ւմ հոգում էլ ես հրդեհել նոր սեր։

Եվ ահա կրկին զվարթ ու ջահել,
Դուրս ելա տխուր մենության բանտից.
Պայծառ աչքերըդ ողջունում են ինձ,
Եվ ես չեմ կարող իմ ճիչը պահել։

Բացել ես իմ դեմ ոսկեղեն հեռուն,
Ծաղկել ես սարո՛ւմ, անտառո՛ւմ, արտո՛ւմ,
Ուրիշ երգեր են հնչում իմ սրտում —
Ողջո՛ւյն քեզ, արև, ողջո՛ւյն քեզ, գարուն…

Մտքերս մի քանի նախադասությամբ

Այս երկու բանաստեղծությունների մեջ Տերյանը պատմում էր գարնան մասին, գարնան արեգակի և ապասված պայծառ ուրախ օրերի մասին։ Ընդհանուր Տերյանը գրում է շաաաաատ լավ բանաստեղծություններ և այս երկու բանաստեղծությունները իմ դուրը շաատ եկան։

Вовка решил написать рассказ о весне. Но с чего начать? Об этом он не знал.
– Мама, когда весна придёт? – спросил Вовка.
– Скоро. А ты наблюдай. Выбери что-нибудь одно: деревья или птиц, или наш двор, – сказала мама.
– Мы вчера снежную бабу во дворе слепили. Я за ней буду наблюдать, –сказал Вова.
– Вот и хорошо, – сказала мама, – наблюдай за ней и записывай в дневник, что с ней происходит. Придёт весна, а ты первый об этом узнаешь. Вова начал записывать: „Шестое марта. Сколько раз смотрел в окно – ничего нового. А снежная баба как стояла, так и стоит”.
– Восьмое марта. У снежной бабы выпала из рук метла.
– Десятое марта. Когда пошёл погулять, то заметил, что у снежной бабы отвалился нос-морковка.
– Четырнадцатое марта. С утра солнышко выглянуло. Когда я вышел во двор, то заметил, что голова у снежной бабы стала меньше.
– Двадцать первое марта. Снег растаял. А от снежной бабы осталась только большая лужа. На этом дневник кончается. А почему, вы, наверное, сами догадались. Наступила весна.

1. Составь 5 вопросов к тексту

1. Что произошло двадцать первого марта?
2. О чем записывал Вова?
3. Вчера во дворе что они слепили?
4. Что произошло восьмого марта?
5. Что произошло десятого марта?

2. Выполни упражнение. Выбери правильный вариант.

Это красивая… а) море; б) улица; в) город Это плохой… а) фильм; б) книга; в) вино
Это высокое… а) дом; б) девушка; в) здание Это интересный… а) экскурсия; б) человек; в) кино
Это дорогой… а) машина; б) костюм; в) кафе Это хороший… а) женщина; б) фото; в) компьютер
Это тёплое… а) вода; б) пюре; в) вечер Это чёрная… а) телефон; б) кошка; в) пианино
Это умная… а) режиссёр; б) собака; в) кино Это молодой… а) юрист; б) дерево; в) спортсменка
Это маленький… а) рыба; б) яблоко; в) телевизор Это дешёвое… а) ресторан; б) книга; б) кафе
Это цветное… а) словарь; б) фото; в) картина Это горячий… а) чай; б) какао; в) вода
Это холодная… а) море; б) вечер; в) вода Это большая… а) площадь; б) парк; в) окно
Это старое… а) аудитория; б) пальто; в) альбом Это глупая… а) фраза; б) юмор; в) предложение
Это вишнёвый… а) дерево; б) юбка; в) торт Это коричневый… а) шкаф; б) ваза; в) пальто
Это низкий… а) здание; б) диван; в) ёлка Это жёлтое… а) сумка; б) такси; в) цвет
Это синее… а) тетрадь; б) зонт; в) небо Это новый… а) комедия; б) район; в) слово
Это громкая… а) музыка; б) диск ; в) место Это тихий… а) сад; б) станция; в) время

Найдите лишнее слово.
а) шуба а) носки
б) сарафан б) чулки
в) пальто в) рубашка
г) куртка г) колготки

Дополните диалог.
Анаит: Какая сегодня погода?
Мама: Сегодня очень холодно. Оденься потеплее.
Анаит: А что надеть?
Мама: Надень твои чулки, шубу, платье и шапку.

• Գտիր  120  թվի  4/6  մասը։

120:6×4=80

• Գտիր  180  թվի  5/3  մասը։

180:3×5=300

• Գտիր  240  թվի  6/40  մասը։

240:40×6=36

• Գտիր  250  թվի  4/5  մասը։

250:5×4=200

• Քանի՞  դեցիմետր  է  2/10 մետրը։

1դմ=10մ

10:10×2=2

• Քանի՞ մետր  է  3/4 կմ-ը։

1000:4×3=750

• Քանի՞ սանտիմետր է  3/5 մետրը։

100:5×3=60

• Քանի՞ րոպե  է  4/6 ժամը։

60։6×4=40

• Քանի՞  ժամ  է  5/6 օրը։

24:6×5=20

• Քանի՞ մետր  է  3/10  կիլոմետրը։

1000:10×3=300

• Գտիր մետրի  3/5 մասը։

100×3:5=60

• Արտահայտիր 2/3 ժամը  րոպեներով։

60:3×2=40

Գտիր թվի նշված մասը։

450-ի   2/9-րդ մասը

450:9×2=100
280-ի  5/7-րդ մասը

280:7×5=200
300-ի  7/10-րդ մասը

300:10×7=210
480-ի  5/6-րդ մասը:

480:6×5=400

14.Արտահայտիր նշված միավորներով։

(1/6)ժ= 10 ր
(1/4)կմ =250 մ
(1/6) օր = 4 ժ
(1/4) տարի = 3 ամիս
(1/25) ց = 4 կգ
(1/5)  մ = 20 սմ:

15.Արտահայտիր նշված միավորներով։
(3/4)  ժ= 45 ր
(3/10)  կմ =300 մ
(5/6)  օր = 20 ժ
(5/6)  տարի =10 ամիս
(3/4) ց = 75 կգ
(7/10)  մ = 70 սմ:

16․ Տուփում կար 20 միատեսակ մատիտ։  Տուփից հանեցին  դրանց  3/5 մասը։  Քանի՞  մատիտ  մնաց տուփում։

20:5×3=12

20-12=8

8

Գրքի տոնը անցավ լավ։ Վիճակահանությաբ ինձ ենկել էր Գևորգը։ Ես նրան նվիրեցի Դարձվացքների բառարան գիրքը իսկ նա ինձ նվիրեց Անգլերեն լեզուի բառարան։ Քանի որ ես այդպիսի գիրք ունեի դա նվիրեցի իմ եղբայրին ։ ) Իմ նվիրած գիրքը հույսով եմ որ նրան դուր է եկել 🙂 Դարձվացքների բառարան գիրքը այդ գիրքը նկարազարդ գիրք էր այդ գրքի մեջ նաև օկտագործված էր տարբեր մարզերի բառբառներ։ Գրքի տոնը շաաատ լավ, զվարճալի ուրախ տոն է։

Ինչքա՜ն ծիծաղեցին էն գիշեր․․․

Ամենքը գաղթականներ էին։ Նոր էին Թիֆլիս հասել։ Զանոն էլ նրանց հետ էր։ Իր հոր փեշիցը բռնած նա անց էր կացել ձյունոտ սարերով, ամայի, ցուրտ դաշտերով, երկա՜ր-երկա՜ր ճանապարհ։

Նա չէր հասկանում, թե ինչու պատահեց էն ամենը, ինչ որ ինքը տեսավ․ էն հրացանների ճայթյունը, էն աղաղակը, էն ծուխն ու կրակը, էն փախուստը, որ փախչում էին ամենքը, ամենքը․․․ Եվ չէր հասկանում, թե ինչպես եղավ, որ իր մայրիկը կորավ էն ժամանակ։

Հայրիկը փախցրեց իրեն ու իր փոքրիկ եղբորը՝ Սուրիկին։ Ամբողջ ճանապարհին հայրիկը պինդ գրկած էր Սուրիկին, իսկ Զանոն բռնած էր փեշից։ Ճանապարհին հաճախ լաց էր լինում Սուրիկը։ Հայրիկն աշխատում էր նրան տաքացնել ու հանգստացնել․

— Սո՛ւս, Սուրիկ ջան, սո՛ւս։ — Ամեն անգամ Զանոն էլ հոր ետևից կրկնում էր․ «Սո՛ւս, Սուրիկ ջան, սո՛ւս», ու միշտ էլ ավելացնում էր․ «Մայրիկը հիմի կգա»։ Նա զարմանում էր, թե ինչո՞ւ հայրիկն էլ չի ասում՝ մայրիկը կգա։ Հայրիկը հենց ասում էր՝ կհասնենք Թիֆլիս․․․ կհասնենք Թիֆլիս․․․

Վերջապես հասան Թիֆլիս։

Մի մութը, մռայլ ու ցեխ աշնան իրիկուն էր, որ հասան Թիֆլիս։ Զանոն մտածում էր, թե Թիֆլիսում կարոտած մարդիկ են սպասում իրենց, որ դեմ կգան կգրկեն, կհամբուրեն․ գուցե և մայրիկը նրանց մեջ լինի։ Ոչ ոք չերևաց։ Ամենքը անց էին կենում նրանց կողքով։ Մինչև անգամ նրանք, որ մոտենում մի, բան էին տալի կամ հետաքրքրվում, այնպես էին վերաբերվում՝ ինչպես աղքատների։ Եվ այստեղ իմացավ նա առաջին անգամ, որ հայրիկն էլ հայրիկ չի, ոչ Սուրիկը՝ Սուրիկ, ոչ էլ ինքը՝ Զանո, այլ «գաղթականներ» են։ Հայրիկը և մյուս գաղթականները գնացին ման, եկան, շատ խնդրեցին սրան, նրան, ցույց տվին երեխաների վրա, որ հոգնած էին, մրսում էին, երկար խնդրեցին, երկար սպասեցին, մինչև որ բերին էս տունը։

Միակ լամպը աղոտ լուսավորում էր հին մեծ սրահը, մի ծայրից մյուսը։ Պատերի երկարությամբ տեղավորվել էին գաղթականները, ընտանիք-ընտանիք։ Զանոյի հայրն էլ իր երկու երեխաների, հետ մի անկյունում էր տեղավորվել։ Հայրիկը թինկը տված՝ ծոցն էր առել Սուրիկին, իսկ Զանոն մի զույգ կոշիկ գրկին նստած էր նրանց կողքին։ Ու էնպես լավ էր զգում Զանոն իրե՜ն․․․ էլ չկար էն երկյուղը, որ տեսան, էլ չկային երկար, ցուրտ ճամփեքն ու սովը։ Տաք սենյակում հաց էր կերել ու հոգնությունից հետո մի ախորժելի հանգիստ էր զգում։ Քունը տանում էր թեև, բայց նա մտածում էր էն փոքրիկ աղջկա վրա, որ ժպտալով իրեն նվիրեց գոգին դրած կոշիկները։ Ի՜նչ լավն էր էն աղջիկը, ի՜նչ լավն էին նրա ժպտուն, զվարթ աչքերը, ի՜նչ լավն էր էն տաք ապահով սենյակը, ի՜նչ լավն էր էն գիշերը․․․

Քաղաքում մի խումբ տիկիններ հնամաշ շորեր էին հավաքել ու բաժանում էին գաղթականներին։ Գաղթականներից ոմանք ստացած շորերն էին շինում, հարմարեցնում իրենց, ոմանք հաց էին ուտում, ոմանք ծխում ու զրույց անում։

Էն գիշեր ամենքն էլ լավ էին զգում իրենց, ամենքն էլ ուրախ էին։ Իրենցից որը ներս էր գալի՝ քաղաքացու մի որևէ շոր հագին կամ կրկնակոշիկները ոտներին, էս ու էն կողմից սրախոսում էին, ծիծաղում, ուրախանում։ Մանավանդ երբ ներս եկավ էն խեղկատակ Մարտոն։ Ամեն ծիծաղելի բան էլ հակառակի նման հենց նրա հետ էր պատահում։ Չգիտես ում խելքին էր փչել, մի հին ցիլինդր էին տվել նրան ու մի թևը կոտրած հովանոց։ Եվ ահա գաղթականների ուրախ ժամանակ դռնից ներս մտավ Մարտոյի հովանոցը, նրա ետևից՝ ցիլինդրավոր Մարտոն։ Գաղթականները առաջին րոպեին շփոթվեցին, բայց տղաներից մինը շուտով ճանաչեց, վեր կացավ ցիլինդրին զարկեց, ցիլինդրը գետին թռավ, մի ուրիշն էլ հովանոցը փախցրեց, ու մեջտեղը կանգնեց էն մասխարա Մարտոն։

— Տո, Մարտո, քու տունը չքանդվի, տո, մասխարա․․․

Ամբողջ սրահը սկսեց հռհռալ։

— Տո զարկե՛ք էդ խեղկատակին։

Ու սկսեցին կատակով զարկել Մարտոյին, էս կողմը քարշ տալ, էն կողմը ձգել։ Ի՜նչ ծիծաղ ընկավ սրահը, ի՜նչ ծիծաղ։

Ծիծաղում էին ամենքը, ծիծաղում էր Զանոն։ Նա ուզեց Սուրիկին վեր կացնի, որ նա էլ ծիծաղի, բայց Սուրիկը քնած էր։ Զվարթ աղմուկի մեջ կամաց-կամաց իր քունն էլ տարավ ու նվերը կրծքին սեղմած քնեց Զանոն։

Քնեց, և ահա եկավ, երևաց մայրիկը։ Տխուր էր մայրիկը, բայց Զանոյին ժպտում էր։

— Մայրի՜կ, մայրի՜կ, տե՜ս, էն աղջիկը տվեց ինձ․․․ էնպես լավ աղջիկ է՜ր, էնպես լավ աչքեր ունե՜ր, էնպես լավ մայրիկ ունե՜ր․․․ մայրի՜կ․․․ մայրի՜կ․․․

Ու երկար, երկար մայրիկի հետ էր Զանոն, երբ վեր թռավ մի զիլ ձենից։ Գաղթականներից մինն էր, որ ընդհանուր աղմուկի մեջ երգ էր երգում։

«Արև շողցեր ա պայծառ,

Նախշուն ա դաշտ, ճյուղն ու ծառ,

Հրդկի վերև հավաքվեր՝

Կուճլվըլան մեր հավքեր,

Վայ լե՜, վայ լե՜․․․»։

Այնինչ մյուս անկյունում Մարտոն դեռ անում էր իր ծաղրածությունները ընդհանուր ծիծաղի մեջ։ Քնաթաթախ Զանոն չէր հասկանում, թե որտեղ էր գտնվում, բայց որտեղ էլ լիներ, նրան թվում էր, թե սրահը լիքն էր մոտիկներով, հարազատներով, տաքությունով ու լուսով, զվարթ քրքիջով, հայրիկի շնչով, մայրիկի ժպիտով, էն աղջկա պայծառ հայացքով, հայրենի երգի մրմունջով․․․

Ամենքն էլ էնտեղ էին, ամենքն էլ ուրախ․․․ Եվ ի՜նչքան ծիծաղեցին էն գիշեր ամենքն էլ, ի՜նչքան ծիծաղեց Զանոն․․․

Ի՜նչ ուրախ գիշեր էր, ի՜նչ ուրախ գիշեր․․․

Օգտվելով   այս  աղյուսակից   լուծեք  խաչբառը․

Ուղղահայաց

• Գտիր 69 թվի ամենամեծ ու ամենափոքր բաժանարարների գումարը։

69։69=1

69:1=69

69+1=70

70=Հ

• Գտիր 600  և 3000  թվերի ամենամեծ ընդհանուր բաժանարարը։

(600,3000)=600=Ո

• Գտիր 27000  և  1/9 մասը։

27000։9×1=3000=Վ

• Գտիր 245  թվի  2/7 մասը։

245:7×2=70=Հ

• Ո՞րն է ամենափոքր բնական թիվը։

1=Ա

• Ո՞ր թվի  5/8  մասն է  հավասար 250-ի։

250 ։ 5 x 8=400=Ն

• Նարեն ու Նարեկը միասին ունեն 1200 դրամ։ Որքա՞ն գումար ունի Նարեն, եթե Նարեկը Նարեից 2 անգամ շատ գումար ունի։

2+1=3

1200:3=400

400 x 2=800

Նարե-400=Ն

• Քանի՞ բաժանարար  ունի 16 թիվը։

16,1,2,8,4

5=Ե

• Գտիր 2000  և 24000 թվերի ամենամեծ ընդհանուր բաժանարարը։

2000=Ս

Հորիզոնական

• Ո՞ր թվի  2/3 մասն է հավասար  6-ի։

6։2×3=9=Թ

• Ո՞րն է 600 թվի ամենամեծ բաժանարարը։

600=Ո

• Գտիր 7 և 1000 թվերի ամենափոքր ընդհանուր բազմապատիկը։

7×1000=7000

7000=ւ

• Գտիր 200 և 5 թվերի ամենափոքր ընդհանուր բազմապատիկը։

200=Մ

• Ո՞ր թիվն է   հանդիսանում  բոլոր բնական թվերի համար բաժանարար։

1=Ա

• Ն

• Գտիր 3 և 100  թվերի ամենափոքր ընդհանուր բազմապատիկը ։

300=Յ

• Գտիր 24  թվի ամենափոքր  բաժանարարը։

1=Ա

• Տուփում կա 100 կարմիր, 299 կապույը և 50 կանաչ գնդիկ։ Առանց նայելու   ամենաքիչը քանի՞ գնդիկ պետք է հանել տուփից, համոզված լինելու համար, որ 3 տարբեր  գույնի գնդիկներից էլ  դուրս   կգա։

400=Ն